Huis en tuin informatie

Een zitbank is een belangrijke aankoop voor binnenshuis. Niet alleen is het een vrij duur meubelstuk, het is ook nog eens erg bepalend voor je interieur.

Een zetel is een meubelstuk dat je op het eerste zicht al moet bevallen. Een ‘tijdelijke’ zetel die er even staat tot je hem beu gezien bent, bestaat niet. Gemiddeld blijft een nieuwe zitbank een jaar of tien staan.

Hier vind je alvast een paar puntjes waar je op moet letten als je een nieuwe zitbank koopt.

Stijl

Koop zeker een zitbank die aansluit bij de rest van je interieur: traditioneel, modern, met veel tierlantijntjes of strak?

Grootte

Houd rekening met de grootte van de ruimte waarin je de zitbank wilt zetten en bepaal welke hoogte, lengte en breedte de zitbank best zou hebben. Om een beter beeld te krijgen, kun je met behulp van gekleurde plakband eens een zitbank aftekenen op de vloer. Niet genoeg? Bouw dan een zitbank op uit lege dozen.

Als je graag al liggend ontspant op de zitbank, vind dan uit welke lengte je nodig hebt om dat comfortabel te doen. Neem een zetel die ten minste jouw lengte heeft tussen de armleuningen.

Een veel voorkomende fout is dat men een zetel koopt en er dan achter komt dat hij niet door de deur kan of niet in de lift past. Neem alle maten op voor je naar de winkel gaat en controleer of hij verwijderbare poten heeft.

Armen of niet?

Als je kamer niet zo groot is, kies dan voor een zitbank zonder armen. Dat doet je kamer er ruimer uitzien.

Heb je het in de zomer ook altijd zo warm binnenshuis? Zet je de airconditioning bijna voortdurend aan?  Misschien is dat wel helemaal niet nodig!

Tips

• Plafondventilatoren zijn niet alleen decoratief, maar creëren ook een winderig effect dat je koel houdt terwijl je maar zoveel verbruikt als wanneer je een lamp van 100 watt laat branden. Plafondventilatoren zijn efficiënt, stijlvol en krachtiger dan ooit.

• Als je een airconditioning gebruikt, plaats de unit dan in een schaduwrijke plek in aan de noordelijke of oostelijke kant van het huis. Directe zon op de unit vermindert de efficiëntie. Als je unit zich toch in  de zon bevindt, plant dan bomen of struiken om toch voor schaduw te zorgen. Een airconditioning in de schaduw verbruikt 10% minder elektriciteit dan een in de schaduw. Vergeet niet je filters te vervangen en schoon te maken. Een schone filter kan de energieconsumptie tot 15% verminderen.

• Een nieuwe koelkast kan ook al heel wat energie besparen. Vraag aan de verkoper in de winkel hulp bij het zoeken van een energiezuinige koelkast.

• Denk eens over blinden bij je ramen. Zo kun je niet alleen de luchtstroom controleren, maar ook tijd besparen en het zonlicht tegenhouden.

• In een appartement of huis zorgen de ramen voor 40% van de ongewilde warmte. Daarom zijn isolatieramen een echte aanrader.

• Houd je van je waterbed? Een verwarmd waterbed verbruikt zoveel energie als een grote koelkast. Een elektrisch dekentje of een warmwaterkruik zullen veel minder energie verbruiken.

• Kijk buiten eens waar je schaduw kan toevoegen. Installeer een luifel bij je ramen, bouw een pergola die je bedekt met planten. Schaduw buitenshuis is efficiënter dan schaduw binnenshuis.

• Wissel je katoenen dekbed om voor een linnen. Linnen zal je koeler houden en je behoefte aan een airconditioning of ventilator verkleinen. Een nieuw fenomeen zijn de zogenaamde  ‘slimme ramen’. Die kun je meteen aanpassen van helder naar donker en alles tussenin.

Om met een cliché te beginnen: al doende leert men. Toch is het belangrijk om bij het snoeien van fruitbomen met enkele essentiële zaken rekening te houden. Wij geven je een handig overzicht.

Periode

Je zal merken dat de vruchten na ongeveer na 15 jaar kleiner worden, wat erop wijst dat de bomen de eerstkomende winter gesnoeid moeten worden. In zijn eerste levensjaren moet de boom veel groeien en is de behoefte aan snoeien minimaal omdat er weinig knoppen worden ontwikkeld. Enkel de takken die elkaar hinderen moeten worden weggeknipt.

Later moeten de knoppen gevoed worden en daarvoor is snoeien noodzakelijk. In het voorjaar snoeien bevordert de groei, in het najaar snoeien daarentegen remt de groei af.

Best is ook om te snoeien bij droog weer. Bij neerslag verhoogt immers het risico op infectie en ziekten. Vriezen is een belemmering bij het genezen van de snoeiwonden.

Gereedschap

Net zoals je geen soep met een vork eet, moeten bomen gesnoeid worden met de juiste snoeischaar. Over het algemeen moet je erop letten dat je schaar scherp genoeg is. Botte scharen kunnen immers de takken kapot maken, met ziekte van de boom als gevolg. Je moet ook rekening houden met de hoeveelheid die gesnoeid moet worden en de grootte van de takken. Een ruim gamma is beschikbaar: van handsnoeischaren voor kleine, dunne takken tot snoeizagen voor de extremere gevallen.

Keuze bomen

Oefening baart kunst, daarom is het aangeraden om je in het begin te beperken tot het snoeien van eenvoudige bomen zoals appelaars. Het snoeien kan tussen december en maart. Jonge appelaars worden het best in het voorjaar gesnoeid om de vorstschade te beperken. Oudere bomen kunnen gesnoeid worden zodra de bladeren gevallen zijn. Dit kan van december tot maart.

Zorg er bij het snoeien voor dat alle takken voldoende zonlicht krijgen, zodat de knoppen kunnen groeien. Dode takken, steile takken en takken die elkaar kruisen moeten worden gesnoeid, om ziektes te voorkomen.

En…snoeien maar!

Wanneer u begint met snoeien is het belangrijk voor ogen te houden wat je precies wilt bereiken. Wil je een smallere vorm, is de vorm ideaal zoals hij is of wil je een bredere boom of struik? Daarnaast moet je er ook voor zorgen dat er voldoende zon en licht in de kruin kan vallen. Verder verwijder je de dode en zieke takken.

De juiste snoeitechniek gebruiken is essentieel om een optimale productie te bereiken en ziektes te vermijden.

Uien zijn onmisbaar in een geslaagde moestuin. Ze zijn niet alleen de basis van vele lekkere gerechten, ze zijn ook makkelijk te kweken. Uien zijn bolgewassen. Kenmerkend is dat ze hun voeding opslaan in een bol, waardoor ze makkelijk de winter kunnen overleven.

Uien bestaan in praktisch alle geuren en kleuren, maar wij sommen voor jou de twee meest voorkomende en gebruiksvriendelijke soorten op: de productieve zaaiuien of de geliefde plantuien.

Plantuien

Dit is de ui voor de kenner. Plantuien zijn als het ware kleine uien. Deze zijn makkelijker te kweken dan zaaiuien. Ze zijn beter bestand tegen de ajuinvlieg en kunnen vroeg geplant worden.

• Planten

De teelt verloopt in twee delen. Tijdens een eerste fase zaai je en laat je de uien groeien. In de tweede fase ga je ze effectief planten. Uien worden best geplant in de lente of de late zomer. Om de plantuien te onderhouden gebruik je best meststoffen als de blauwe korrel en de patentkali. Verse mest is af te raden. Wanneer het groene loof bruin begint te worden, betekent dit dat de ui stopt met groeien. Dan mag je beginnen ruien.

• Bewaren

Dit soort uien kan je lang bewaren, wel in een koele en donkere ruimte. De bruine vliezen rond de ui zorgen voor bescherming. Het afgestorven loof mag verwijderd worden.

Zaaiuien

Dit zijn de commerciële uien. Ze worden vanwege de vele voordelen op grote schaal gekweekt, hebben een lange bewaarperiode en een hoge productiviteit.

• Zaaien

Zaaiuien moeten gezaaid worden tussen februari en april. Het spreekt voor zich dat hoe langer je wacht, hoe beter het zaad opkomt. Belangrijk is om regelmatig te wieden zodat de uien voldoende ruimte hebben om te groeien. Zaaiuien worden geoogst in augustus en september, afhankelijk van hun grootte. Na het rooien is het belangrijk om de uien 1 tot 2 weken te laten drogen. Dit kan, als het weer het toe laat, op het zaaibed. Anders leg je de uien beter op een droge, winderige locatie.

• Bewaren

Om zaaiuien te bewaren, laat je ze best zo lang mogelijk drogen. Je kan ze na het oogsten bewaren tot maart of april. Langer dan september mag je echter niet wachten. Dit om rotten te voorkomen. Vergeet niet om regelmatig rotte uien te verwijderen, want 1 rotte ui zorgt in no time voor een hele voorraad rotte uien.

Je woont op een appartement en wil af van die supermarktgroenten en fruit? Of je hebt geen zin om van je prachtige gazon een moestuin te maken? Groenten en fruit telen in potten, het kan! Alle do en dont’s vind je hieronder.

Kies de juiste pot

Een eerste belangrijke vraag is in welke potten je de planten gaat telen. Vooral de praktische kant is belangrijk. Ga eerst na wat de grootte van je plant zal zijn. Met een pot tussen de 20 en de 48 cm. kan je in principe niet veel kwaad doen. Dit is de standaardmaat. Uiteraard varieert dit naargelang de grootte van uw plant. Daar het oog ook wat wil, zijn glazen of terracotta potten ideaal, maar je planten zullen evengoed groeien in plastieken.

Sla? Tomaat? Munt? Tijm?

Ook moet je stilstaan bij welke planten je kiest. Je kan kiezen uit een breed gamma. Eigenlijk kunnen alle groenten en fruit in potten worden geteeld, maar het is aangewezen vooral compacte groenten en fruit te kweken zoals chilipeper, zoete peper, aubergines en allerlei soorten tomaten. Groenten die veel plaats nodig hebben en veel verzorging vragen, zoals spruiten, worden best vermeden. De grootste kans op slagen heb je met courgettes, wortelen en aardappelen. Wanneer je liever fruit kweekt, kiest je best voor vijgen, perziken, abrikozen en nectarines.

En planten maar!

Vul uw pot tot 2 cm onder de rand met compost. Druk deze zachtjes aan met je vingertoppen tot je een mooie oppervlakte hebt. Vervolgens maak je in het midden een gaatje, iets groter dan de wortels van je plant. Zet je plantje in het gaatje en maak dit zachtjes dicht zodat u één recht oppervlak krijgt. Wanneer je met zaadjes werkt is het aangeraden eerst uw plantjes in kleine potjes te telen tot ze enige sterkte en grootte bereikt hebben.

Een weelderige minimoestuin

Na het planten moet je ervoor zorgen dat uw plantjes constant voldoende vochtig staan door ze regelmatig water te geven. Voor kruiden volstaat dit. Groenten en fruit voorziet u best van kaliumrijke voeding wanneer zich bloemen beginnen te vormen. Aubergines en chilipepers groeien het best aan ranken, zodat ze niet doorzakken onder hun eigen gewicht. Opgelet ook met tijm; daarvoor gebruikt u best goed doordrenkte aarde. Blauwe bosbessen daarentegen vragen dan weer zure grond.

Als je beslist om zelf wortelen te kweken, heb je een waaier aan mogelijkheden. Door het mixen van verschillende rassen met elk hun eigen zaaidata kan je namelijk heel het jaar door van je wortelen genieten.

Soorten wortelen

Op basis van zaai- en oogstdata kunnen we 3 grote hoofdsoorten wortelen onderscheiden. De eerste wortelen die je in het voorjaar kan oogsten zijn de busselwortelen, ook bekend als bospenen. Zij hebben hun naam te danken aan de bussels met het loof waarin zij verkocht worden. In de zomer ontspruiten dan de losse wortelen, of waspenen, net iets langer en grover dan de eerst vermelde soort. Nadien krijg je zeer grove winterwortelen, of breekpenen. Zij kunnen pas in het najaar geoogst worden. Daarnaast heb je nog andere soorten , zoals de Parijse worteltjes. Dit zijn schattige, kleine wortelen, die er uitzien als een grote radijs.

Zaaigrond en bemesting

Als je wortelen wilt telen heb je uiteraard een diep bewortelbare grond nodig. Daarnaast spelen er ook nog andere factoren mee. Ten eerste moet je grond vrij zanderig zijn, liefst met een humeuze bovengrond. De grond mag niet te zwaar zijn, en regelmatige vochtvoorziening is meer dan welkom.

Ook belangrijk is de manier van bemesting. Wortelen reageren niet goed op plots contact met hoge mestconcentraties. Zulke stikstofbemesting zorgt er ook voor dat het loof van de wortelen te veel begint te groeien en de wortel zelf minder ontwikkelt. Het resultaat is een zwakke wortel met een fletse kleur.

Om een gezonde wortel met een diepe en mooie kleur te bekomen moet je het over een andere boeg gooien. De meest gebruikte methode van bemesting is met behulp van kalium, waarbij het wordt aangeraden een meststof te gebruiken met een hoog kaliumgehalte. Dit is trouwens geldig voor alle wortelgroenten, bijvoorbeeld knolselder.

De teeltperiodes

Het belangrijkste advies dat hier gegeven kan worden, is: hoe vroeger hoe beter. De kiemplantjes van wortelen kunnen vriestemperaturen verdragen tot -8°C. Vanaf begin januari kan het zaaien dus beginnen, al is het dan best met behulp van kleine plastieken koepeltjes. Eind januari en begin februari is dit zelfs niet meer nodig.

De eerste oogst kan er dus zijn rond half maart. Je kan zaaien tot ongeveer begin augustus, maar daarna wordt het vrij riskant. Een veel voorkomend probleem met te laat zaaien is de wortelvlieg.

De wortelvlieg

De wortelvlieg kan gelokt worden als je te laat zaait, of als je de wortelplanten gaat uitdunnen. Deze vlieg legt eitjes aan de wortelhals, en daaruit ontstaan witgele maden. Deze maden gaan de uiteinden van je wortelen opvreten, waardoor je oogst mislukt is.

Besluit: zaai zo vroeg mogelijk, hierdoor kunnen al deze problemen vermeden worden.

Je eigen grasveld zaaien is goedkoper, en veel beter voor je toekomstig gras! Als je begint zelf je grasveld aan te leggen, doe je dit met behulp van graszaadjes. Er zijn verschillende soorten zaadjes waaruit je kan kiezen, waaronder vele mixen van de verscheidene soorten.

Gras zaaien met graszaadjes heeft een aantal voordelen. Zoals gezegd is het goedkoper dan wanneer je jezelf een grasveld aanschaft dat al half volgroeid is. Deze manier van gras zaaien zorgt er ook voor dat je meer kans hebt op mooi gras bij moeilijkere ondergronden.

De beste periode om te beginnen is de late zomer, wanneer het al bijna herfst is. Het weer is dan vrij vochtig, de bodem nog warm en er is minder kans op onkruid.

Als je hierop niet kan wachten, kan je het altijd proberen tijdens de lente. De enige voorwaarde is dan dat je de zaaigrond voldoende water moet geven om het gras te kunnen laten groeien. Zoiets is dus absoluut onmogelijk in het midden van de zomer.

Van start gaan

De eerste stap is het verwijderen van alles wat er op de te bezaaien bodem ligt. Denk aan oud gras, onkruid, stenen, en ander vuil. Daarna kan je met een hark de bodem gelijk en even maken.

Als dit gebeurd is, wandel je nog eens op de grond en stamp je met je voeten de grond weer aan, waarna je weer de hele boel harkt.

Dan is het tijd om te zaaien. 50 gram zaad per vierkante meter zou voldoende moeten zijn. Verdeel deze 50 gram nog eens in de helft, en spreid beide helften in een tegengestelde richting over het vierkant. Ga zo heel je grasveld af. Als dit klaar is, hark je de grond best nog een keer lichtjes. Vergeet vooral geen water geven!

Enkele tips bij de nazorg

Probeer je nieuwgeboren grasveld te beschermen van mensen die niet weten dat jij aan het zaaien bent. Baken je grenzen af.

Vogels houden van zaadjes, je kan hen afleiden van de jouwe door een net te plaatsen met andere zaadjes, van bijvoorbeeld fruit.

Kleine grasplantjes kunnen zich nog niet beschermen tegen onkruid. Verwijder dus het onkruid tijdig door hen met de hand uit de grond te trekken.

In dit artikel kan je enkele tips vinden om je gras mooier, netter en gezonder te maken. Deze tips vormen een basis voor een goed onderhoud van het gras

De randen van het gras

Om te beginnen kan je best de grasranden goed onderhouden. Hierdoor zal je tuin en grasveld er al veel netter uitzien. Als je net je gras gemaaid hebt, zou je moeten kijken of er aan de rand nog stukken zijn waarvan het gras overhangt. Deze kan je wegknippen met een kniptang.

Elke lente kan je je randen heraanleggen, zodat je grasveld goed in vorm blijft. Om op een rechte lijn te knippen, gebruik een stuk hout dat je tegen de rand legt. Op deze manier kan je je grasrand zo recht mogelijk houden. Als je een boog maakt, is een oude pijp het beste middel om een mooie vorm te krijgen.

Er bestaat ook een oplossing voor kapotte grasranden. Hierbij zou je met een schop een rechthoek moeten spitten waarin langs de éne kant het kapotte of verdorven gras zit. Draai deze rechthoek dan 180°, zodat het kapotte gras in het midden van je grasveld ligt. Als je dit stuk daarna goed bemest en graszaadjes plant, zou je grasveld er weer zo ‘groen’ als nieuw uit moeten zien!

Onkruid verwijderen

Een beetje onkruid in de tuin kan geen kwaad, maar als het je toch begint te ergeren, pluk je het onkruid best met de hand. Hierdoor worden de wortels mee verwijderd, zodat het zich moeilijker terug kan beginnen uitzaaien. Er bestaan natuurlijk ook speciale onkruidverdelgers, te koop in de winkel.

Gras maaien

De truc hier is om je gras vaak genoeg te maaien, maar er telkens niet te veel van af te doen. In het begin van het voorjaar zet je je grasmaaier best op 3 cm, en maai je het gras eenmaal per week. Wanneer het zomer wordt en dus alles sneller bloeit, verlaag je de hoogte naar 2 cm terwijl je dan wel tweemaal per week maait.

Verdorven gras

Gras gaat snel dood wanneer er te vaak op wordt gelopen, of tijdens een droogteperiode. Het eerste probleem kan je vermijden door stenen te plaatsen op de stukken waar het wandelpad is. Geraakt je gras verdorven door een grote droogteperiode, is het beter om niet te veel water over het gras te sprenkelen, maar eerder te wachten tot het weer herfst is en je gras weer groen kan worden!

Asperges worden al meer dan 2000 jaar geteeld en nog steeds vind je ze in veel moestuintjes terug. Dit is niet verrassend, want een aspergeplant die goed onderhouden wordt, levert elk jaar een flinke oogst op. Wil jij ook je eigen asperges kweken? Dan vind je hieronder alle informatie die je nodig hebt.

Soorten asperges

De twee bekendste aspergesoorten zijn:
Groene asperges, die boven de aarde groeien
Witte asperges (ook bekend als ‘het witte goud’), die in hoge bedden in de aarde groeien om verkleuring te voorkomen

Klimaat

Een aspergeplant voelt zich het beste thuis in een gematigd tot warm klimaat met een koel seizoen. De temperaturen in België en Nederland zijn dus doorgaans ideaal. Let vooral bij het kweken van groene asperges wel op voor late vorstnachten.

Plaats in de tuin

Asperges plant je best ergens waar ze op een heldere dag minstens 7 uur zon krijgen. Oostelijke of noordelijke hellingen warmen in de lente sneller op dan westelijke of zuidelijke en genieten dus de voorkeur.

Verder is het aan te raden dat je de planten aan de zijkant van je moestuintje of bij andere vaste planten zoals rabarber of braamstruiken zet. Op die manier stoor je ze niet bij andere tuinactiviteiten. Aspergeplanten groeien uitstekend in een losse, diepe bodem. Een zanderige leemgrond is dus ideaal.

Wanneer en hoe planten?

Je mag asperges vroeg in de lente (februari/ maart) beginnen aan te planten. Zaden laten ontkiemen vraagt veel inspanning, dus begin je beter met jonge plantjes.

Plaats de plantjes in de grond in 15 à 20 cm diepe geulen. Laat minstens 7 cm ruimte tussen de verschillende rijen en zo’n 45cm tussen elke plant. Nadat je de wortels gelijkmatig hebt uitgespreid, bedek je ze met 5 à 10 cm aarde.

Indien je nog oude aspergeplanten in je moestuintje hebt staan, mag je de nieuwe hier nooit tussenplanten. De oude planten zullen namelijk de groei van de jonge belemmeren.

Eventueel kan je een laag mulch (bijvoorbeeld bladeren, gras, stro of dennennaalden) van een 5-tal cm aanbrengen. Dit verkleint de kans op onkruid en zorgt ervoor dat het vocht in de ondergrond beter wordt vastgehouden.

Water geven

Geef de asperges tijdens hun eerste groeiseizoen genoeg water om ervoor te zorgen dat de bovenste 30 cm van de grond doordrenkt is. Daarna volstaat het om één keer per week water te geven.

Oogsten

Asperges zijn klaar om te oogsten als ze zo’n 15 cm groot zijn. Breek ze net aan de oppervlakte af.

Oogst de asperges nooit in het jaar dat ze geplant zijn. In het tweede jaar kan je de scheuten gedurende twee weken oogsten, in het derde jaar vier weken en vanaf dan kan je de oogstperiode uitbreiden tot 6 à 8 weken.

Bonen behoren tot de familie van de vlinderbloemigen. Door hun hoog magnesium- en eiwitgehalte zijn ze niet alleen lekker, maar ook nog eens heel goed voor je gezondheid. Wil je graag je eigen boontjes kweken? Dan vind je hieronder alle nodige informatie.

Soorten bonen

Deze populaire peulvrucht bestaat in heel wat varianten. Zo zijn er naast de alom gekende prinsessenboontjes ook sperziebonen, Chinese bonen, snijbonen, spekbonen, pronkbonen, enzv.

Klimaat

De bonenplant groeide oorspronkelijk in Zuid-Amerika. Hij voelt zich het beste thuis in een warm klimaat met temperaturen tussen 15 en 30°C. In de lente en de zomer kan je ook in België zonder problemen bonen kweken.

Plaats in de tuin

Je zaait en plant bonen bij voorkeur op een plekje dat ongeveer een halve dag volop zon krijgt. Zorg wel dat ze beschut zijn tegen wind en mogelijke hitte.

Een bonenplant groeit het best in een goed doorlatende ondergrond vermengt met compost of mulch (bijvoorbeeld bladeren, stro, gras of dennennaalden).

Wanneer en hoe planten?

Bonen kunnen gezaaid worden vanaf het moment dat er geen kans meer is op vorst. Plant ze op 10 à 15 cm van elkaar en hou tussen de rijen een afstand van ongeveer 60 cm bij stambomen en 1 m bij stokbonen.

Stokbonen zet je best op één van deze twee manieren:

• ‘Wigwams’: telkens twee stokken van 2,4 meter die je boven aan elkaar bindt met een touw
• Een parallelle rij stokken die je bovenaan vastmaakt aan een horizontale stok.

Water geven

In hun bloeiperiode hebben bonen veel vocht nodig. Voorzie ze dus van voldoende water. Bemesten hoef je niet regelmatig te doen, één keer is voldoende.

Oogsten

Boontjes tijdig plukken is belangrijk, omdat té dikke peulen hun lekkere smaak verliezen. Bovendien brengt een bonenplant die regelmatig geplukt wordt meer vruchten voort. Tijdens het zomerseizoen oogst je dus best zo’n twee keer per week.

Een uitzondering op deze regel zijn droogbonen. Bij deze soort wacht je bij voorkeur tot de peulen helemaal rijp zijn en uitdroging vertonen aan de stengel.